Czym są badania penetracyjne?

Badania penetracyjne to jedna z najstarszych wykorzystywanych powierzchniowych metod badawczych z grupy badań nieniszczących. Dzięki badaniom penetracyjnym (PT, DPI) możliwe jest dokonanie oceny powierzchniowej jakości spoin stanowiących najsłabszy element w złączach spawanych. Nieciągłości w spoinach wynikają głównie z niewłaściwie przeprowadzonego procesu spawania.

Są to wtrącenia, pęknięcia itp. Metody penetracyjne są stosowane do badania materiałów metalicznych i niemetalicznych o właściwościach ferro-, para-i diamagnetycznych. Używa się ich też do badania metali i ich stopów, ceramiki, materiałów polimerowych oraz szkła. Takie badania wchodzą w skład oferty firmy Technic-Control.

Nieniszczące badania penetracyjne PT

Przy badaniach penetracyjnych PT wykorzystywane są trzy odczynniki – barwny lub fluorescencyjny penetrant, zmywacz i wywoływacz. Metoda opiera się na zjawisku ruchu cieczy, czyli woskowatości. Polega ono na wnikaniu barwnego penetranta w głąb uszkodzeń i szczelin badanego materiału. Po odpowiednim czasie nadmiar penetranta usuwa się przy użyciu zmywacza i czyściwa.

Na końcu stosowany jest środek pomocniczy, wywoływacz, który na zasadzie kontrastu umożliwia wychwycenie nieszczelności oraz defektów. Metoda penetracyjna wymaga dobrania odczynników tak, by nie wpływały one negatywnie na badany materiał oraz pozwoliły na skuteczne wykrycie wad.

Co sprawdza się przy pomocy badań penetracyjnych?

Badania penetracyjne PT umożliwiają wychwycenie powierzchniowych defektów oraz uszkodzeń na różnego rodzaju materiałach oraz wyrobach. Najczęstsze wady to pęknięcia, rozwarstwienia, nieprawidłowe porowatości, zwalcowania, wżery korozyjne czy pęcherze. Badania penetracyjne należą do najbardziej uniwersalnych metod badań nieniszczących. Często wykorzystuje się je do badania materiałów niemagnetycznych.

Jakie są cechy badań penetracyjnych?

Badania penetracyjne posiadają wiele zalet, wśród których warto wymienić możliwość przeprowadzenia ich na różnych obiektach bez względu na wymiary i kształt. Da się je stosować zarówno w warunkach laboratoryjnych, jak i terenowych. Wykrywają one niezgodności o wielkości 0,001 mm. Badanie nie jest drogie i może zostać wykonane szybko.

Niestety, jak każda opcja, ta również posiada swoje wady. Badania penetracyjne są w stanie wykryć wyłącznie nieciągłości powierzchniowe. Ponadto należy poświęcić czas na przygotowanie powierzchni badanych materiałów, a po badaniach oczyszczenie jej. Preparaty używane do badania mogą się zestarzeć, a do skorzystania z tej metody konieczne jest zastosowanie dobrej wentylacji w zamkniętych pomieszczeniach.

Jak przeprowadza się badania penetracyjne?

Przeprowadzanie badań penetracyjnych z normą PN-EN ISO 3452-1 gwarantuje ich wysoką jakość i wiarygodność wyników. Do tej normy stosują się specjaliści z firmy Technic-Control. Jeszcze przed badaniem poddają oni powierzchnię złączy spawanych ocenie wizualnej, dzięki czemu mogą dostrzec od razu niektóre wady i uszkodzenia. Jeśli ich nie widzą, rozpoczynają przeprowadzanie badania penetracyjnego. Proces rozpoczyna się od odpowiedniego przygotowania badanej powierzchni. Należy pozbawić ją wszelkich zabrudzeń.

Następnie można nałożyć na nią środek penetrujący pod postacią preparatu z czerwonym barwnikiem bądź dodatkiem fluorescencyjnym. Czerwony barwnik da się zobaczyć gołym okiem, natomiast farby fluorescencyjne wymagają użycia specjalnych lamp UV. Za jego pomocą badania penetracyjne spoin są w stanie wskazać miejsca występowania niezgodności. Po nałożeniu preparatu można dostrzec wyraźne linie pasmowe i plamy, które oznaczają miejsca wchłaniania. Następnie powierzchnia zostaje wyczyszczona. Kolejny krok to zastosowanie wywoływacza wchłaniającego płyn i ukazującego dokładne miejsca powstania niezgodności.